
W ostatnim czasie coraz częściej mówi się o ESG – stosunkowo nowym i dynamicznie rozwijającym się pojęciu, które stale budzi wiele pytań i bywa źródłem kontrowersji. Tymczasem ESG to jeden z kluczowych elementów strategii odpowiedzialnego prowadzenia biznesu, z myślą o przyszłości.
Skrót ESG utworzono z pierwszych liter trzech angielskich słów: Environmental (Środowisko), Social (Społeczeństwo) oraz Governance (Ład korporacyjny).
ESG łączy w sobie założenia zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (CSR – Corporate Social Responsibility). To model zarządzania przedsiębiorstwem zakładający, że postęp społeczno-gospodarczy powinien iść w parze z troską o środowisko, w celu zaspokajania podstawowych potrzeb społecznych zarówno obecnych, jak i przyszłych pokoleń.
Na mocy unijnej dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), część przedsiębiorstw została zobowiązana do publikowania raportów niefinansowych dotyczących aspektów ESG, zgodnie z Europejskimi Standardami Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS – European Sustainability Reporting Standards).
Wymogi te zostały wdrożone do polskiego porządku prawnego poprzez nowelizację ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Obecnie obowiązek raportowania ESG za rok 2024 dotyczy dużych jednostek interesu publicznego, przekraczających na dzień bilansowy średnią liczbę 500 zatrudnionych w roku obrotowym oraz jednostek interesu publicznego będących jednostkami dominującymi dużych grup kapitałowych, które spełniają ten sam próg zatrudnienia w ujęciu skonsolidowanym. Z każdym rokiem katalog podmiotów objętych obowiązkiem raportowania niefinansowego będzie się jednak stopniowo poszerzał.
Warto zaznaczyć, że wprowadzone zmiany będą miały bezpośredni wpływ także na małe i średnie przedsiębiorstwa, które formalnie nie są objęte obowiązkiem raportowania niefinansowego. Dotyczy to w szczególności przedsiębiorstw będących częścią łańcucha dostaw dużych przedsiębiorstw, które muszą raportować swoje działania w zakresie ESG. Oznacza to, że duże przedsiębiorstwa będą wymagały od swoich dostawców informacji i danych do sporządzenia własnych raportów. W praktyce, duże przedsiębiorstwa będą wybierały do współpracy partnerów, którzy potrafią dostarczyć odpowiednie dane i w sposób korzystny wpisać się w ich raporty ESG.
Dodatkowo, banki i fundusze już dziś dokonują oceny wniosków o udzielanie finansowania z uwzględnieniem kryteriów ESG.
Małe i średnie przedsiębiorstwa, chcąc zatem utrzymać konkurencyjność, współprace z dużymi przedsiębiorstwami i dostęp do finansowania w formie kredytów czy dotacji, będą musiały spełniać wymagania sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju, nawet jeśli formalnie nie są jeszcze do tego zobowiązane.
Poza tym, sprawozdawczość w zakresie zrównoważonego rozwoju niesie za sobą inne, wymierne korzyści dla przedsiębiorstw, takie jak:
– skuteczniejsze zarządzanie ryzykiem,
– zwiększenie efektywności operacyjnej,
– atrakcyjność w oczach interesariuszy, którymi są inwestorzy, pracownicy, partnerzy biznesowi oraz klienci,
– łatwiejszy dostęp do finansowania.
Przedsiębiorstwa działające zgodnie z ESG są postrzegane jako wiarygodne, stabilne i przyszłościowe. Rośnie również świadomość konsumentów, instytucji i partnerów biznesowych, którzy coraz większą wagę przywiązują do pochodzenia produktów, ich wpływu na środowisko oraz etyki produkcji.
W obecnych realiach transparentność działań środowiskowych, społecznych i zarządczych staje się kluczowym elementem budowania marki, reputacji i wartości przedsiębiorstwa.
Nie ulega wątpliwości, że ESG na stałe zagości w strategiach organizacji, a z czasem regulacji czy standardów w tym obszarze będzie przybywać. Przedsiębiorcy stoją dziś przed wyzwaniami związanymi z analizą istotności, raportowaniem, audytem danych czy wdrażaniem zrównoważonych praktyk. W gąszczu nowych regulacji, wielu przedsiębiorców wciąż nie wie, czy podlegają obowiązkowi raportowania niefinansowego, jak zorganizować ten proces i jakie korzyści mogą z tego płynąć. Dlatego też tak ważne staje się stworzenie strategii ESG, do czego wielu przedsiębiorców, jak się okazuje, obecnie nie jest gotowych.
Podsumowując, ESG to już nie tylko trend, czy dobra praktyka. To nieunikniony, a zarazem pełen potencjału nowy standard prowadzenia biznesu.
Autor: radca prawny Marta Dorenda