Upadłość konsumencka to procedura sądowa, która ma na celu oddłużenie osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, jeśli stała się ona niewypłacalna, czyli nie jest w stanie regulować swoich zobowiązań finansowych przez co najmniej trzy miesiące. Jest to rozwiązanie dla osób, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej i nie mają realnych szans na samodzielne spłacenie długów.
Proces rozpoczyna się od złożenia wniosku do sądu. Po jego przyjęciu sąd bada sytuację majątkową dłużnika, a jeśli uzna wniosek za zasadny, ogłasza upadłość. Wówczas do sprawy zostaje wyznaczony syndyk czyli kluczowa postać w całej procedurze. Syndyk to osoba pełniąca funkcję zarządcy masy upadłościowej, czyli całego majątku dłużnika. Jego zadaniem jest przede wszystkim zabezpieczenie majątku, jego wycena i sprzedaż, a także zaspokojenie wierzycieli w jak największym możliwym zakresie. Syndyk nadzoruje cały przebieg postępowania, kontaktuje się z wierzycielami, sporządza sprawozdania i składa je do sądu.
Po likwidacji majątku syndyk przygotowuje propozycję planu spłaty, uwzględniając sytuację finansową dłużnika jego dochody, wydatki i możliwości zarobkowe. Plan ten może obowiązywać do 3 lat, a w przypadku szczególnych okoliczności nawet do 7 lat. Po jego wykonaniu pozostałe niespłacone zobowiązania mogą zostać umorzone, co oznacza, że dłużnik nie będzie musiał ich dalej regulować.
Szczególne znaczenie ma sposób, w jaki doszło do zadłużenia. Jeśli niewypłacalność powstała wskutek rażącego niedbalstwa lub celowego działania dłużnika na przykład przez zaciąganie zobowiązań bez zamiaru ich spłaty, życie ponad stan, trwonienie majątku, hazard czy inne nieodpowiedzialne decyzje finansowe sąd może nadal ogłosić upadłość, ale na mniej korzystnych warunkach. W takiej sytuacji plan spłaty może zostać wydłużony nawet do 7 lat, a dłużnik musi wykazać się większym zaangażowaniem w realizację swoich zobowiązań.
Zalety upadłości konsumenckiej
- Upadłość konsumencka umożliwia całkowite lub częściowe umorzenie długów osoby fizycznej, które przekraczają jej zdolność spłaty.
- Ogłoszenie upadłości skutkuje natychmiastowym zawieszeniem lub zakończeniem postępowań egzekucyjnych.
- W trakcie postępowania syndyk przejmuje kontakt z wierzycielami, co zabezpiecza dłużnika przed natarczywymi wezwania do zapłaty i działaniami windykacyjnymi.
- Upadłość konsumencka pozwala na skuteczne zakończenie problemów związanych z zadłużeniem i daje szansę na odbudowę stabilności finansowej.
- Postępowanie upadłościowe może zostać wszczęte także w przypadku braku majątku, co czyni je dostępnym dla szerokiego grona dłużników.
- W przypadku ustalenia planu spłaty, sąd dostosowuje harmonogram do realnych możliwości finansowych dłużnika, umożliwiając systematyczną redukcję zadłużenia.
Wady upadłości konsumenckiej
- W trakcie postępowania syndyk może zająć i zbyć majątek dłużnika w celu zaspokojenia wierzycieli, co może oznaczać utratę nieruchomości, pojazdów lub innych wartościowych aktywów.
- Dłużnik jest zobowiązany do pełnej współpracy, w tym do ujawnienia wszystkich informacji o majątku, dochodach oraz wydatkach, co bywa uciążliwe i wymaga transparentności.
- W czasie trwania postępowania dłużnik nie ma swobody zarządzania majątkiem i dochodami bez zgody syndyka.
- Proces upadłościowy może trwać od kilku miesięcy do kilku lat, zwłaszcza jeśli sąd ustanawia plan spłaty zobowiązań.
- Informacja o upadłości jest rejestrowana w bazach dłużników (np. BIK, KRD), co może utrudniać uzyskanie kredytu czy innych form finansowania przez kilka lat po zakończeniu postępowania.
- Niektóre długi, takie jak alimenty, grzywny karne czy zobowiązania z tytułu czynów niedozwolonych, nie podlegają umorzeniu w ramach upadłości.
- Jeśli sąd ustali plan spłaty, dłużnik jest zobowiązany do regularnego przekazywania środków na rzecz wierzycieli przez okres od 3 do 7 lat.
Upadłość konsumencka to sposób na umorzenie długów i zatrzymanie egzekucji, dający szansę na nowy start finansowy. Jednak wiąże się też z utratą majątku, długotrwałym procesem oraz negatywnym wpływem na historię kredytową. Decyzja o upadłości wymaga więc rozważenia zarówno korzyści, jak i potencjalnych ograniczeń.
W razie pytań zachęcamy do kontaktu z naszą kancelarią. Chętnie udzielimy szczegółowych informacji i pomożemy w podjęciu najlepszej decyzji.
Autorka: Natalia Górska
